عدم تعادل بین قیمت ها :
لازم است كہ اولاً غبن موجود باشد یعنے بین قیمت معاملہ شدہ و قیمت اصلے تعادل نباشد وتفاوت قیمت وجود داشتہ باشد وگرنہ از اول خیار غبن تصور ندارد امّا در اینكہ این عدم تعادل بہ چہ میزان باشد در جاے خود مورد بحث قرار خواهد گرفت.
2 جهل بہ قیمت اصلے
در صورتے خیار غبن ثابت است ڪہ شخص معاملہ ڪنندہ در هنگام معاملہ بہ قیمت اصلے جاهل باشد و نداند ڪہ قیمت اصلے بہ چہ مقدار است :
خیار غبن در صورتے موجود مے شود ڪہ مغبون حین معاملہ جاهل بہ قیمت عادلہ مبیع در بازار باشد و اِلّا هرگاہ عالم بہ قیمت عادلہ بودہ ولے بہ جهتے از جهات بہ ڪمتر ا ز آن معاملہ نمودہ است طبق مادہ 418 قانون مدنےخیار فسخ معاملہ را نخواهد داشت بنابراین هرگاہ ڪسے در نتیجہ اضطرار و پریشانے با علم بہ قیمت اصلے مال خودرا چندین برابر ڪمتر از قیمت بفروشد نمے تواند باستناد بہ خیار غبن بیع را فسخ نماید »
در صورتے كہ ادعا شود كہ مغبون در حین معاملہ بہ قیمت اصلے آگاہ بودہ طرف مقابل باید ثابت كند :
دلیل اینكہ مغبون در هنگام عقد از قیمت واقعے اطلاع داشتہ است برعهدہ طرف مقابل مغبون است » .
3فاحش بودن غبن :
گفتہ شد كہ براے ثبوت خیار غبن باید عدم تعادل بین قیمت اصلے و قیمت معاملہ شدہ موجود باشد ولے این عدم تعادل كلے و مطلق است و شامل هر عدم تعادلے مے شود یا نہ موضوع بحث این مطلب است :
در قانون مدنے مادہ 416 آمدہ است :
هریك از متعاملین كہ در معاملہ غبن فاحش داشتہ باشد بعد از علم بہ غبن مے تواند معاملہ را فسخ كند
عدم تعادل بین قیمت ها :
لازم است كہ اولاً غبن موجود باشد یعنے بین قیمت معاملہ شدہ و قیمت اصلے تعادل نباشد وتفاوت قیمت وجود داشتہ باشد وگرنہ از اول خیار غبن تصور ندارد امّا در اینكہ این عدم تعادل بہ چہ میزان باشد در جاے خود مورد بحث قرار خواهد گرفت.
2 جهل بہ قیمت اصلے
در صورتے خیار غبن ثابت است ڪہ شخص معاملہ ڪنندہ در هنگام معاملہ بہ قیمت اصلے جاهل باشد و نداند ڪہ قیمت اصلے بہ چہ مقدار است :
خیار غبن در صورتے موجود مے شود ڪہ مغبون حین معاملہ جاهل بہ قیمت عادلہ مبیع در بازار باشد و اِلّا هرگاہ عالم بہ قیمت عادلہ بودہ ولے بہ جهتے از جهات بہ ڪمتر ا ز آن معاملہ نمودہ است طبق مادہ 418 قانون مدنےخیار فسخ معاملہ را نخواهد داشت بنابراین هرگاہ ڪسے در نتیجہ اضطرار و پریشانے با علم بہ قیمت اصلے مال خودرا چندین برابر ڪمتر از قیمت بفروشد نمے تواند باستناد بہ خیار غبن بیع را فسخ نماید »
در صورتے كہ ادعا شود كہ مغبون در حین معاملہ بہ قیمت اصلے آگاہ بودہ طرف مقابل باید ثابت كند :
دلیل اینكہ مغبون در هنگام عقد از قیمت واقعے اطلاع داشتہ است برعهدہ طرف مقابل مغبون است » .
3فاحش بودن غبن :
گفتہ شد كہ براے ثبوت خیار غبن باید عدم تعادل بین قیمت اصلے و قیمت معاملہ شدہ موجود باشد ولے این عدم تعادل كلے و مطلق است و شامل هر عدم تعادلے مے شود یا نہ موضوع بحث این مطلب است :
در قانون مدنے مادہ 416 آمدہ است :
هریك از متعاملین كہ در معاملہ غبن فاحش داشتہ باشد بعد از علم بہ غبن مے تواند معاملہ را فسخ كند